Karty tutoringowe

Rozmowy na tematy nurtujące młodzież

Coraz częściej słyszymy dziś, że nastolatkowie mają dostęp do wielu informacji, są wręcz bombardowani kolejnymi wiadomościami, ale jako że mózg człowieka jest ograniczony, to tych informacji po prostu nie są w stanie przetworzyć. Mówi się, że ogromną zaletą sztucznej inteligencji jest to, że potrafi szybko wyłowić nam potrzebne treści z tych dostępnych w internecie. Uczniowie w szkole przesiewają informacje z sieci i sklejają z nich coś potrzebnego akurat w wypracowaniach czy zadaniach. Nauczyciele niejednokrotnie przyznają, że nie widać w pracach uczniów samodzielnego myślenia, a jedynie zlepek treści, w których nauczyciel dopiero szuka właściwej odpowiedzi. Uczniowie pozyskują również dużo informacji na lekcjach, z książek i od rodziców, ale w połączeniu z częstym siedzeniem w internecie, ilość pojawiających się nowości jest dla nich nie do opanowania. 

Rodzice i nauczyciele szukając kontaktu z młodzieżą, zapraszają ich do rozmów. Nauczyciele wykorzystują czas na godzinach wychowawczych, na przerwach, albo w trakcie omawianych tematów na przedmiocie. Rodzice zaś czekają na takie okazje w weekend, wieczorami lub w czasie jazdy samochodem, kiedy dziecko jest w stanie oderwać się od swoich zajęć i telefonu. 

Czasami jednak tematy rozmów dotykają zaistniałych właśnie problemów, wychowawczych lub edukacyjnych. Jeśli problemów nie ma, to rzadko rozmowy wykraczają poza pewien schemat i codzienną rutynę: co u ciebie? Jak ci minął dzień? Co sądzisz o tym, co teraz robimy, czego teraz się uczymy? To dobrze, że chcemy o tym rozmawiać, ale nie każdy nastolatek chce być przepytywany z danego dnia, albo z tego, co właśnie nauczyciel robi na lekcjach. Takie rozmowy mogą kojarzyć się też z oceną, czy z kontrolą.

Młodzi ludzie bardzo chcą być wysłuchani na temat tego, co na dany temat myślą, tym bardziej, że często chcieliby zmienić świat i poprzestawiać reguły nim rządzące. Nieraz ich pomysły są wręcz rewolucyjne. Takie są prawa młodości. Nastolatkowie mają dużo marzeń, mało czasu wolnego i dużo ludzi wokół siebie, bo są w pewnym systemie społecznym, środowiskowym, z przypisaniem do danej klasy. Z tymi wszystkimi ludźmi – dorosłymi i rówieśnikami –  mają relacje, które nieraz są bardzo piękne, a nieraz trudne, w młodym wieku zaś pełne emocji, czasami unoszące nad ziemię, a czasami miażdżące. Taki życiowy kołowrotek, z tysiącem myśli i budowaniem własnej tożsamości. 

Warto czasem w tym wszystkim się zatrzymać. Znaleźć przestrzeń na rozmowę i wybrać temat, który być może jest oderwany od chwili obecnej, ale za moment nas do danej sytuacji sprowadzi. 

Z tą myślą przygotowałyśmy karty tutoringowe, które zbierają młodzieżowe tematy w sześć kategorii. Nasz młody rozmówca może wybrać konkretną kategorię (co już nam pokaże, o czym chce rozmawiać), a może też wylosować dowolną kartę ze wszystkich dostępnych w pudełku. 

Ta indywidualna rozmowa staje się czasem na poznanie nowych zagadnień, włączenie samodzielnego myślenia, wsłuchania się w dany problem bez zbierania informacji z internetu. Daje przestrzeń na puszczenie wodzy fantazji, na zebranie myśli, na zadawanie kolejnych pytań i skupienie na omawianym problemie. Pozwala nastolatkom określić i wyrazić własne zdanie, opowiedzieć się za konkretnymi wartościami oraz budować swoją tożsamość. Taka rozmowa daje poczucie, że jest się dostrzeżonym i kimś ważnym dla rozmówcy. Karty stają się narzędziem dla kształtowania nawyków, planowania rozwoju, radzenia sobie z emocjami. Pozwalają zrozumieć własne potrzeby, możliwości i ograniczenia. 

Dla nauczycieli, pedagogów i rodziców to narzędzie daje przestrzeń i czas na odkrywanie młodego człowieka, towarzyszenie mu w życiu, pomaganie w rozwoju, kształtowanie w nim prospołecznych postaw, pokazywanie i zarazem tłumaczenie złożoności świata i ludzkich relacji.
Jeżeli nauczyciel albo rodzic zdecyduje się również losować kartę i odpowiadać na pytania, pozwoli w ten sposób nastolatkom lepiej poznać siebie i zbudować z nimi głębsze relacje, które zaowocują zaufaniem i zwiększą poczucie bezpieczeństwa w pędzącym świecie.

Życzę Wam możliwości zatrzymania się na chwilę i skupienia na drugim człowieku.

Nauczycielka, wychowawczyni i tutor rodzinny, ekspert programowy Instytutu Educare.