Opis

Fragmenty:

Odpoczynek nauczyciela

Nauczyciele i personel szpitalny to dwie profesje najbardziej narażone na napięcia emocjonalne, lęki i stany depresyjne, czyli na dłuższe i krótsze okresy przemęczenia, z których czasami bardzo ciężko jest im wyjść. Często jako przyczynę tych problemów podaje się fakt, że w obu tych zawodach obecny jest silny związek emocjonalny z osobami, które są odbiorcami naszej pracy, czyli z uczniami i pacjentami. W wie-lu sytuacjach jest to niewątpliwie prawda. Jednak w przypadku nauczycieli dużo mówi się też o syndromie „burn out”, czyli „wypalenia zawodowego”. W jego rezultacie mamy do czynienia z nauczycielem pozbawionym sił witalnych, entuzjazmu i motywacji, który myśli o tym, żeby porzucić nauczanie i za-jąć się czymś innym, jednym słowem: nauczyciel bywa prze-męczony. Trudności i konflikty w klasie, chaos organizacyjny w placówce, w której pracuje, nikłe szanse na awans zawodowy, niedocenianie dobrze wykonanej pracy – wszystko to gasi radość nauczyciela płynącą z jego zawodu oraz zainteresowanie nim. Brak satysfakcji zawodowej i uczucie znużenia licznymi zadaniami, którymi nieustannie musi się zajmować, nie mając nawet chwili na oddech (także poza godzinami pracy), powodują u niego dotkliwe poczucie braku zadowolenia z pracy.

Warto wziąć pod uwagę, że nieustanne zmęczenie to preludium do licznych urlopów zdrowotnych, zwłaszcza w środowisku nauczycielskim. Sposobem na uniknięcie wyczerpania, z którego ciężko potem wyjść, jest odpowiednia ilość snu oraz znajdowanie czasu na cotygodniowy odpoczynek, jako że regeneracja sił nie powinna odbywać się jedynie w okresie wakacji.

Warunki pracy

Podczas lekcji nauczyciel musi zwracać uwagę na mnóstwo rzeczy: materiał, który wyjaśnia, metodologię, słownictwo i gesty, których używa, ton głosu, którym się posługuje, dyscyplinę klasy, indywidualne tempo nauki i motywację każdego z uczniów. Do tego wszystkiego powinien jeszcze pilnować zegarka i kalendarza, czyli miesięcy, na przestrzeni których ma zrealizować uprzednio ustalony program zgodny z tym, co zostało zaplanowane na początku roku szkolnego. Aby dobrze wykonać wszystkie te rzeczy, nauczyciel musi nierzadko pracować także poza godzinami szkolnymi, wkładając w to wysiłek równie intensywny, jak podczas pracy na lekcji. Tak naprawdę więc praca nauczyciela nie kończy się na godzinach spędzanych w placówce edukacyjnej.

Oczywiście idealne warunki pracy nauczyciela, które wielu z nas ma w głowach, bardzo różnią się od rzeczywistości, z jaką nierzadko spotykamy się w klasie: brak motywacji i nie-wielkie zainteresowanie ze strony niektórych uczniów, prze-pełnione klasy, niezwykle zróżnicowany poziom wiedzy, brak wsparcia ze strony rodziców. Wspomniany ideał diametralnie różni się też od rzeczywistości panującej w wielu placówkach edukacyjnych, w których pracujemy: brak środków i inwestycji finansowych, zapchany grafik, który nie tylko sprawia, że trudno jest osiągnąć niezbędną do nauki atmosferę spokoju i ciszy, lecz utrudnia również współpracę i komunikację po-między wszystkimi, którzy w ten czy inny sposób biorą udział w procesie edukacji, tj.: z innymi nauczycielami, psychologa-mi czy specjalistami od IT. W wielu sytuacjach poczucie presji jest ogromne. Co więcej, może być ono jeszcze bardziej spotęgowane przez nieustanne wymagania dotyczące jakości.

Jeśli mówimy tu o aspektach zdrowotnych zawodu nauczyciela, to warunki pracy bez wątpienia odgrywają wśród nich kluczową rolę.

Czas pracy i czas odpoczynku

Jak doskonale wiemy, nieustanny wysiłek, dzień w dzień wkładany w to, co robimy, powoduje zmęczenie, które wymaga czasu, aby z niego wyjść. Czasem tym są okresy odpoczynku, które nie powinny być postrzegane jako luksus ani tym bardziej jako strata czasu.

Odpoczynek pozwala odzyskać siły, aby na nowo być zdolnym do podejmowania trudu potrzebnego do wykonywania naszej pracy i aby móc wypełniać ją jak najlepiej. Jest też warunkiem niezbędnym, żeby czerpać radość ze swojej profesji. Niektórzy, mówiąc o odpoczynku, mają na myśli jedynie prze-rwy świąteczne i wakacje i faktycznie są to najbardziej typowe okresy roku kojarzone z odpoczynkiem od pracy. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę, że bycie nauczycielem jest jednym z najbardziej wyczerpujących psychicznie zawodów, z największą liczbą zwolnień lekarskich z powodu stresu, będziemy również musieli pomyśleć o cotygodniowym czasie przeznaczonym na odpoczynek. Jest więc rzeczą ewidentną, że nauczyciele po-winni umieć znajdować w swoim napiętym planie dnia czas na odpoczynek, który pozwoli im następnie kontynuować pracę w dobrym rytmie i z optymalną wydajnością. Chodzi zatem o umiejętność łączenia czasu przeznaczonego na intensywną pracę z czasem na cotygodniowy odpoczynek. Warto pamiętać o tym, że łatwo jest odpoczywać, będąc na wakacjach. O wiele trudniejszą rzeczą jest umieć odpocząć, kiedy toniemy w morzu zobowiązań zawodowych.